Kurt Vansteelant

Schrijven met LICHT !!!

Fotografie is oog hebben om te schrijven met licht. Fotografie is het privilege hebben om situaties op een kunstige manier op de (digitale) gevoelige plaat vast te leggen. Creatieve fotografie is ... de mogelijkheid om dingen te zien dat een ander niet ziet.

Vaak zie ik omstaanders mij heel nieuwsgierig in de gaten houden, en hoor ik hen luidop denken: "Wat ziet hij wat wij niet zien!". Ik hou van zaken te observeren die zich niet op ooghoogte bevinden. Kikvors- of vogelperspectief ... het is een heel andere wereld die aan uw voeten komt te liggen.

Creativiteit is de rode draad doorheen mijn ganse loopbaan. Out of the box denkend ... Niets is onmogelijk ... met deze ingesteldheid heb ik vele grenzen doorbroken die mij tal van memorabele situaties hebben bezorgd en waarbij ik nog eens het voorrecht had om deze 'verlichtende' momenten, vast te leggen.

Leve het schrijven met licht !!!

Kurt maakt een portret van Thijs.

4 Generaties fotografen 'VAN STEELANT'

Vier opeenvolgende generaties VAN STEELANT hebben de fotografie in hun vaandel gedragen: eerst Felix, dan zoon Marcel dan kleindochter Jacqueline en achterkleinzoon Kurt.

Felix Van Steelant werd geboren op 3 april 1862 in Ruddervoorde. Samen met Prudentia Danneel hadden zij 5 kinderen. Prudentia stierf in 1904 en nadien hertrouwde Felix met Alida Steenkiste. Gezegend met nog 6 nakomelingen .

In die tijd hadden veel mensen meerdere beroepen. Zo ook Felix Van Steelant. Hij verkocht en herstelde uurwerken en juwelen. Felix was ook gekend om zijn creatieve ideeën die hij omtoverde in kunst- en vliegwerk. Zo vroeg er eens een zekere Claeys of hij eens een kijkje mocht nemen van Felix’s nieuwe fiets die hij in elkaar geknutseld had. Enkele jaren later verrees een fietsenfabriek op De Leeuw uit de grond. Belangrijk en vermeldenswaardig is dat Felix ook de Zedelgemse fotograaf werd. In hoofdzaak bruidsparen waren het die beroep deden op fotograaf Felix Van Steelant. De gewoonte bestond erin, in de meeste gevallen, groepsfoto’s te nemen van de pasgehuwden en hun familieleden, maar dan wel thuis gedurende de feestelijkheden.

Marcel Van Steelant, geboren in 1903 en de jongste telg uit het eerste huwelijk, was vrijgesteld van militaire dienst. Hij liep in de voetsporen van vader Felix, wat de fotografie betreft. Marcel heeft zijn beroep niet op de schoolbanken geleerd maar wel bij fotograaf Geirlandt in Sint-Amandsberg in 1923.

Investeringen bleven niet uit. In het ouderlijke huis werd een daglichtstudio ingericht. Zo’n studio kan je best vergelijken met een serre, waarbij de binnenkant van het glas werd wit geschilderd om het teveel aan zonlicht te weren gedurende de opnamen. In de kelder van vader Felix werd de “camera obscura” of donkere kamer geïnstalleerd.

In die vooroorlogse periode was portretfotografie geliefd bij de bevolking. Naast de klassieke plechtige-communiefoto’s en trouwfoto’s kwamen veel jonge meisjes poseren ter gelegenheid van de aankoop van een nieuw kleedje.

De afdruktechniek van de negatieven gebeurde in die tijd met de “contactafdruk-methode”. De werkwijze bestond erin de foto-gevoelige kant van het afdrukpapier tegen het glazen negatief aan te drukken en samen te brengen in een cassette.

Marcel Van Steelant huwde in 1928 te Zedelgem met Magdalena Vanthournout. De woning diende uiteraard aangepast te worden, zodat Marcel volwaardig zijn beroep kon uitoefenen. Vooreerst de inrichting van een studio op de zolderverdieping, eveneens een daglichtstudio. Daartoe waren lichtdoorlatende pannen vereist, die naar het noorden moesten gericht worden; maar daarnaast werden gordijnen geplaatst om overdreven lichtinval te kunnen beperken en speciale fotografische effecten te creëren. De donkere kamer van Marcel was op de eerste verdieping geïnstalleerd, zodat voortdurend op en neer lopen van de studio naar de donkere kamer langs de trap een gedwongen noodzaak was. Je moet echter bedenken dat toen nog uitsluitend gewerkt werd met glazen platen als negatieven in plaats van de huidige films. Die glazen platen waren in diverse afmetingen verkrijgbaar (vooral 6 x 9, 9 x 14, 18 x 24) en kon slechts foto per foto genomen worden!

In 1936 verhuisde het gezin van Marcel naar zijn definitieve woonplaats: de huidige Groenestraat 65. Marcel Van Steelant investeerde daar in een nieuwe studio, die in het vakjargon een “cabine” werd genoemd. Het principe van dergelijke “cabine” bestond erin dat drie aaneengeschakelde potjes voorzien werden met fijn magnesiumpoeder spectaculair met een grote helderheid tot gevolg, gepaard gaande met het typisch sissend geluid van brandende magnesium. Het gebruik van die studio was van korte duur: nauwelijks vier jaar. Vooral kleinere kinderen schrokken bij dit soort studiowerk en opnames overdoen was meestal onbegonnen werk door de angst van de kinderen ...

De “cabine” werd afgevoerd en vervangen door reflectoren. De verlichting van de studio steunde op het principe van teruggekaatst licht afkomstig van een gloeilamp. In feite zijn deze reflectoren de voorlopers van de huidige “paraplu’s” in de fotostudio’s in combinatie gebruikt met spots.

Reeds in WO II kende de fotografie de opkomst van films in plaats van de glazen plaat. Langzamerhand werd overgeschakeld naar filmmateriaal, zodat de glazen plaat uit de markt verdween.

In de 'moderne' analoge periode waren alle chemische reagentia voor het ontwikkelen en het afdrukken van de film “kantklare oplossingen”. Marcel en ook zijn dochter Jacqueline hebben andere tijden gekend. De firma Gevaert, toen ook al toonaangevend, had een receptenboekje uitgegeven voor de fotografen. Alle mogelijke recepten staan erin beschreven, met die verstande dat alle reagentia moesten aangemaakt worden door de fotograaf zelf.

De derde generatie fotografie Van Steelant bood zich aan via Jacqueline Van Steelant, de tweede dochter van Marcel. Zij heeft de overgangsperiode gekend naar de hoger technologische inbreng op het vlak van fotoapparaten, hulpmaterialen, zeer gevoelige films en gevoelig afdrukpapier e.d.m.

Ruim dertig jaar heeft Jacqueline Van Steelant de fotografie, - aangeleerd bij vader Marcel en aangevuld met gelegenheidscursussen net als haar vader.

Is er in 1991, na drie generaties fotografie Van Steelant te Zedelgem, het eindpunt aangebroken?

Via onrechtstreekse weg wordt de vierde generatie “fotografie Van Steelant” verdergezet. Ik, Kurt Vansteelant zie het levenslicht als tweede zoon van Erick (kleinzoon van Felix) en Bernadette Vansteelant-Clicteur op 9 februari 1964. Wanneer ik nu terugblik op mijn jeugdherinneringen, is mij steeds volgend voorval bijgebleven. Op 10 jarige leeftijd mocht ik een handje toesteken bij de verhuis van onze groottante Irma Vansteelant. Daar de “Steelants” nogal een familie was die moeilijk kon afscheid nemen van bepaalde zaken en de verzamelwoede soms grote proporties aannam, moesten er toch heel wat zaken in de “container” worden gegooid. En op die dag zijn er veel voorwerpen met grote sentimentele en Zedelgemse geschiedkundige waarde vernietigd. Hierbij herinner ik mij glashelder een heel lot ruitjes die buiten mooi op elkaar gestapeld lagen. Bedekt met een dik laag mos, waarschijnlijk afkomstig van een serre, waarin de grote hamer werd gezet. Tot ik dichterbij keek en zag dat dit allemaal glazen negatieven waren. Dezelfde periode vond ik op zolder een kleine uitklapbare “accordeon” camera, waarmee ik mijn eerste opnames heb gemaakt.

Met de verdiende centjes van enkele vakantiejobs schafte ik mij mijn eerste spiegelreflex aan, een Canon AE-1.

In 1982, schreef ik mij in voor de opleiding van grafisch vormgever in de toen nog Publi-Foto afdeling van St.-Lucas te Gent. Na vier jaar, als ontwerper en fotograaf, in een reclame-adviesburo te hebben gewerkt, wilde ik de eigen vleugels uitslaan en koos ik resoluut voor het zelfstandig ondernemen.

In 1994 werd een foto-winkel geopend in de Groenstraat 45 te Zedelgem. Om de creativiteit nog meer ruimte te geven, werd in 2007 zwaar geïnvesteerd in het bouwen van een fotostudio. Intussen was de digitale foto-trein op kruissnelheid en moest de creatieve digitale fotograaf attent zijn om mee te zijn met de nieuwe ontwikkelingen. In die periode werden contacten gelegd met buitenlandse collega-fotografen die in 2014 resulteerden in een tijdelijk verblijf als fotograaf in China (Beijing). Terug in België wordt de foto-zaak opnieuw ingericht en krijgt de winkel een nieuw concept aangemeten, Felix' Fotocatfé. Een plaats voor beleving ... fotografie met een natje en een droogje ... waarbij de klant nog eens wordt verwelkomd door een 10-tal spinnende poezen.